Parafia




Parafia Świętego Michała Archanioła 

w Stalowej Woli 


– zlikwidowana parafia 
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
(pod opieką biskupią Kościoła Starokatolickiego w RP) 


Do parafii należeli mieszkańcy z terenu województw: 
podkarpackiego, lubelskiego oraz świętokrzyskiego.

Parafia posiadała własną, stacjonarną kaplicę 
pod wezwaniem bł. Ks. Jerzego Popiełuszki w Sokolnikach k. Sandomierza,
 a okazjonalnie lub w miarę potrzeb nabożeństwa odbywały się również 
w prywatnych mieszkaniach parafian oraz w kaplicy udostępnianej przez zaprzyjaźniony Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Stalowej Woli.

Początków istnienia starokatolickiej wspólnoty narodowej należy upatrywać
 w misyjnej działalności Zbigniewa Czertwana, ówczesnego studenta sekcji starokatolickiej Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, który jeszcze w latach '90 XX wieku rozpoczął z ramienia ówczesnej niezależnej warszawskiej wspólnoty polskokatolickiej działalność religijną na terenie Ziemi Sandomierskiej. Parafia formalnie została zorganizowana w 2007 r. przez  Zbigniewa Czertwana i Edmunda Wieczorka, późniejszego wieloletniego przewodniczącego rady parafialnej. Aktu erygowania Parafii p. w. Świętych Męczenników Narodu Polskiego w Tarnobrzegu dokonał 
w 2008 r. Administrator PNKK w RP, ks. Tomasz Rybka. 
Na urząd p. o. proboszcza powołany został  Zbigniew Czertwan, ówczesny kleryk Wyższego Seminarium Duchownego PNKK w RP. 

Zarówno Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP jak również tarnobrzeska parafia pozostawały w bratnich stosunkach z Kościołem Rzymskokatolickim.
 W latach 2008 - 2014 p.o. proboszcza tarnobrzeskiej parafii Z. Czertwan został na mocy porozumienia władz PNKK w RP i Sandomierskiej Kurii Diecezjalnej Kościoła Rzymskokatolickiego oficjalnie wydelegowany 
przez władze PNKK w RP do odbycia studiów teologiczno-filozoficznych
 na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (klerycy PNKK w RP 
poza formacją seminaryjną zobligowani byli ukończyć studia 
filozoficzno-teologiczne na katolickiej wyższej uczelni  
bądź Chrześcijańską Akademię Teologiczną w Warszawie).
Na mocy tego samego porozumienia władz diecezjalnych rzymskokatolickich
 i PNKK dwoje członków tarnobrzeskiej parafii PNKK, podjęło studia
 w Diecezjalnym Studium Życia Rodziny przy Instytucie Teologicznym 
w Sandomierzu, dzięki czemu parafia wkrótce mogła otworzyć własną 
poradnię życia rodzinnego.  

Widomym materialnym świadectwem dobrych stosunków PNKK w RP
 z Kościołem Rzymskokatolickim pozostaje po dziś dzień pomnik polskiego papieża Jana Pawła II wzniesiony również z oficjalnej dotacji wiernych tarnobrzeskiej parafii PNKK w Sokolnikach pod Tarnobrzegiem, 
gdzie przez dekadę umiejscowiona była kaplica tarnobrzeskiej parafii PNKK. 

W krótkim czasie misje Kościoła powstały w Staszowie, Nowej Dębie, Nisku, Gorzycach, Sandomierzu, Janowie Lubelskim, Mielcu i  w Stalowej Woli. Opiekę duszpasterską nad misjami powierzono  p. o. proboszcza tarnobrzeskiej parafii.

Lokalnie, na obszarze działań duszpasterskich tarnobrzeska parafia PNKK pozostawała w przyjaznych stosunkach z innymi wspólnotami chrześcijańskimi. Braterstwo i wzajemna tolerancja cechowały kontakty parafii zarówno
 z lokalnym Kościołem Rzymskokatolickim jak również z Kościołem Prawosławnym, Kościołem Słowiańskokatolickim, Kościołem Adwentystów Dnia Siódmego, Kościołem Chrystusowym i Kościołem Chrześcijan Baptystów. Tradycją stały się organizowane corocznie przez tarnobrzeską parafię  PNKK 
na terenie Ziemi Sandomierskiej tzw. "dni jedności chrześcijańskiej". Przez cały rok proboszcz tarnobrzeskiej parafii PNKK sam bądź wraz z członkami rady parafialnej jak również wraz z zapraszanymi gośćmi z innych parafii PNKK jeździli z całoroczną "kolendą" do innych wspólnot chrześcijańskich na wspólne nabożeństwa, odczyty bądź gorące dyskusje religijne.

W niedługim czasie wieści o "tolerancyjnej parafii" rozeszły się jeszcze szerzej. Parafia podjęła się wspólnych inicjatyw mających na celu szerzenie religijnej tolerancji również pośród mieszkańców Ziemi Sandomierskiej wywodzących się także z innych, nie chrześcijańskich tradycji religijnych. 
Kontakty te zaowocowały już wkrótce nowym, ponad religijnym dziełem. 
W 2013 r. proboszcz tarnobrzeskiej parafii PNKK, ks. Zbigniew Czertwan 
oraz  ks. Jarosław Kaźmierczak (wówczas diakon Kościoła Starokatolickiego 
w RP) wydali pierwszy numer kwartalnika "Powszechny Przegląd Teologiczny", jako czasopisma różnych denominacji chrześcijańskich, a rok później wyszła "Teologia Powszechna", kwartalnik religijno-społeczny wydawany przez Stowarzyszenie Chrześcijan, Muzułmanów i Żydów "Przymierze" (pismo wychodzi z przerwami do dnia dzisiejszego). 
Zarówno siedziba Stowarzyszenia jak i sama redakcja kwartalnika mieściła się
 w Sokolnikach koło Sandomierza, w siedzibie tarnobrzeskiej parafii PNKK.   

Tarnobrzeska parafia PNKK postawiła sobie jeden z podstawowych warunków swojej działalności: "nie zabieranie wiernych z ławek innych wspólnot". Warunku tego trzymała się wiernie przez prawie dekadę swojej działalności 
pod różnymi denominacjami PNKK. Nigdy nie zdarzyło się, aby parafia była źródłem jakiegokolwiek konfliktu o podłożu religijnym. Swoją działalnością duszpasterską parafia obejmowała przede wszystkim 
takie środowiska, które nieraz od wielu już lat, a nawet czasem - od pokoleń pozostawały bez opieki duchowej oraz tych, dla których posługi duszpasterskiej  nie chciały już prowadzić jakiekolwiek 
inne chrześcijańskie wspólnoty. 

Cała posługa duszpasterska w tarnobrzeskiej (a następnie w stalowowolskiej) parafii PNKK udzielana była nieodpłatnie. Duszpasterz na utrzymanie swoje i swojej rodziny (w PNKK kapłani mogli zakładać rodziny) oraz - swojej parafii zarabiał pracując fizycznie poza Kościołem.  
W kancelarii parafialnej tarnobrzeskiej parafii, nad drzwiami wisiał napis: "Parafia jest dla Parafian, a nie Parafianie dla Parafii...".

Zawołaniem tarnobrzeskiej parafii PNKK były słowa:
"Ze znoju życie i chleb..."
Słowa te przez całą dekadę wyznaczały cel i sens istnienia parafii.

Przy parafii zorganizowane było Przedsiębiorstwo Pomocy Wzajemnej "Polska Spójnia". Niestety ciągła "zawierucha" związana z przechodzeniem parafii 
"z rąk do rąk" kilku kolejnych wspólnot narodowo-katolickich 
nie pozwoliły jej w pełni rozwinąć skrzydeł.

W styczniu 2012 r. parafia wraz z całą krajową wspólnotą narodowo-katolicką powróciła po 61 latach pod jurysdykcję Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w USA i Kanadzie. Aktem dopełniającym ponowne przejęcie jurysdykcji były święcenia diakonatu, jakich udzielił w imieniu Kościoła amerykańskiego czterem klerykom PNKK w RP 20 maja 2012 r. JE Bp Sylwester Bigaj, Pełnomocnik Rady Kościoła PNKK w USA i Kanadzie dla Polski. Jednym z nowo wyświęconych dla kraju diakonów PNKK w USA i Kanadzie
 był proboszcz tarnobrzeskiej parafii. 

We wrześniu 2012 r. w związku z konfliktem wewnątrz PNKK w RP tarnobrzeska parafia opowiedziała się po stronie bp Sylwestra Bigaja, legalnego pełnomocnika PNKK w USA i Kanadzie dla Polski i wraz z nim (z poparciem Rady Kościoła PNKK w USA i Kanadzie) rozpoczęła budowę struktur Senioratu Misyjnego PNKK w Polsce. Parafia, na skutek podziału jaki nastąpił 
w PNKK w RP zmieniła nazwę na "Parafia p. w. Świętego Józefa Robotnika 
w Stalowej Woli".
   
We wrześniu 2013 r., w związku z usunięciem bp S. Bigaja ze struktur 
PNKK w USA i ogłoszeniem autokefalii PNKK w Kanadzie stalowowolska parafia poprosiła o bezpośrednią opiekę biskupią Pierwszego Biskupa 
PNKK w USA i Kanadzie, bp Antoniego Mikovskiego. Prośba została wręczona JE bp Antoniemu Mikovskiemu podczas spotkania Pierwszego Biskupa 
z  proboszczem, ks. Z. Czertwanem i delegacją stalowowolskiej rady parafialnej w Bukownie w dniu 20.09.2013 r. Podczas spotkania bp A. Mikovsky potwierdził ponownie  dotychczas realizowaną "politykę" PNCC na terenie Polski (w tym - ważność udzielonych przez bp S. Bigaja święceń czterem wyświęconym dla kraju w 2012 r. diakonom) i wstępnie zaakceptował prośbę Parafii w Stalowej Woli o jej "czarter" do PNCC w USA i Kanadzie.   
Tuż przed zatwierdzeniem przez Radę Kościoła czarteru parafii do PNKK 
w USA - PNCC w USA i Kanadzie porozumiał się z Kościołem Polskokatolickim, potwierdził, że na terenie Polski to Kościół Polskokatolicki pozostaje z nim (jako jedyna wspólnota) w pełnej jedności wiary) i stąd - zapadła wówczas decyzja o wycofaniu się przez Polski Narodowy 
Kościół Katolicki w USA i Kanadzie z działań duszpasterskich na terenie Polski.  W tej sytuacji bp A. Mikovski w imieniu Rady Kościoła PNKK w USA zaproponował proboszczowi stalowowolskiej parafii, ks. Z. Czertwanowi pracę duszpasterską na terenie USA, a samej parafii przejście
 pod jurysdykcję Kościoła Polskokatolickiego w RP. 
Ze względów obiektywnych sprawy nie potoczyły się po myśli 
Rady Kościoła PNKK w USA.
 Na skutek zaistniałych niezależnych okoliczności zewnętrznych władze Kościoła w USA na początku 2014 r. zadecydowały o pozostawieniu stalowowolskiej parafii bez opieki biskupiej, a proboszcz 
ks. Z. Czertwan został zaopatrzony w list polecający i oddelegowany do pracy duszpasterskiej w Kościele Polskokatolickim w RP. 

 Wówczas rada parafii stalowowolskiej rozpoczęła wraz ze swoim duszpasterzem intensywne poszukiwania biskupa, który posiadałby ważną 
i nieprzerwaną sukcesję apostolską w linii wywodzącej się od bp Franciszka Hodura, organizatora PNKK w USA.  

W związku z zaistniałym i przedłużającym się brakiem łączności parafii stalowowolskiej z biskupami PNKK w USA sprawą byłej parafii Senioratu Misyjnego PNKK w Polsce zainteresował się zwierzchnik Katolickiego Kościoła Narodowego w Polsce (dawniej: PNKK - Seniorat Misyjny w Polsce), 
JE bp elekt Adam Rosiek. 

W listopadzie 2014 r. bp Sylwester Bigaj (były już wówczas biskup PNKK 
w USA i jednocześnie nadal jeszcze zwierzchnik autokefalicznego  PNKK 
w Kanadzie) podjął decyzję o całkowitym wycofaniu się z życia publicznego 
i duszpasterskiego PNKK w Polsce i w Kanadzie. Dla parafii stalowowolskiej sprawa wyklarowała się o tyle, że jasnym stało się, iż  poza polskokatolikami jedynym Kościołem wywodzącym się z PNKK w USA, a posiadającym biskupa z linii bp Fr. Hodura był Kościół Starokatolicki w RP (jego ówczesny zwierzchnik - bp Marek Kordzik konsekrowany był w linii sukcesyjnej organizatora ww. wspólnoty, tj. abp Władysława Farona konsekrowanego  
na biskupa w Polskim Narodowym Kościele Katolickim w USA osobiście
 przez bp Franciszka Hodura, organizatora Polskiego Narodowego 
Kościoła Katolickiego). 
Zaopatrzeni w listy polecające bp Adama Rośka, zwierzchnika Senioratu Misyjnego PNKK w Polsce, wierni i proboszcz stalowowolskiej parafii poprosili o tymczasową opiekę biskupią zwierzchnika Kościoła Starokatolickiego w RP, JE Abp Marka Kordzika, traktując tę opiekę jako okres przejściowy, kolejny etap ku przyszłej pełnej jedności z PNKK w USA.
W dniu 13 października 2014 r. w łódzkiej kaplicy katedralnej Kościoła Starokatolickiego w RP Abp Marek Kordzik w asyście bp Adama Rośka (Katolicki Kościół Narodowy w Polsce) i bp Wojciecha Kolma (niezależny biskup starokatolicki), podczas ekumenicznej mszy świętej w obrządku Kościoła Zachodniego udzielił święceń kapłańskich ks. Zbigniewowi Czertwanowi, dając stalowowolskiej parafii pełnoprawnego duszpasterza. W tym również dniu została erygowana Parafia Starokatolicka p. w. Świętego Michała Archanioła 
w Stalowej Woli, a na jej proboszcza został wyznaczony ks. Z. Czertwan.
W roku 2015 do publicznej wiadomości poprzez środki masowego przekazu  zaczęły docierać informacje o nieprawidłowościach i bulwersujących sprawach obyczajowych mających miejsce w Kościele Starokatolickim w RP. Po dokładnym przeanalizowaniu sprawy wierni stalowowolskiej parafii wraz ze swoim proboszczem podjęli zdecydowane starania o rozpoczęcie procesu naprawy i głębokich reform struktur kościelnych. Starania te, ze względu na wyraźny brak zainteresowania samego mocno już schorowanego zwierzchnika, abp M. Kordzika jak również przeważającej części ówczesnego starokatolickiego duchowieństwa ugrzęzły w martwym punkcie.

Wobec braku możliwości dalszego uczciwego i przejrzystego działania w ramach struktur kościelnych Kościoła Starokatolickiego w RP, w dniu 5 listopada 2015 roku proboszcz stalowowolskiej parafii, ks. Zbigniew Czertwan, po wcześniejszej konsultacji z radą parafialną,  złożył na ręce JE Abp Marka Kordzika, Zwierzchnika Kościoła Starokatolickiego w RP, wniosek o likwidację Parafii Starokatolickiej p. w. Świętego Michała Archanioła w Stalowej Woli.

Samorozwiązanie parafii nastąpiło z powodu utraty przez parafię łączności ze swoim biskupem oraz z powodu złych i gorszących decyzji podejmowanych przez kierownictwo Kościoła, za które już proboszcz i członkowie parafii stalowowolskiej nie chcieli brać odpowiedzialności.  

Jednocześnie ks. Zbigniew Czertwan poprosił o wykreślenie go ze spisu duchownych Kościoła Starokatolickiego w RP i odstąpił od ww. wspólnoty kościelnej.

Jako, że likwidacja parafii jak i odejście proboszcza odbyły się za porozumieniem stron oraz w zgodzie z ówczesnym Prawem Kościoła Starokatolickiego w RP , "w zgodzie z dobrymi obyczajami" - zostały zaakceptowane przez zwierzchnika Kościoła Starokatolickiego w RP, 
abp Marka Kordzika.

Część wiernych byłej Parafii PNKK w Stalowej Woli przeszła do wspólnoty rzymskokatolickiej, część do wspólnoty polskokatolickiej, a część pozostała nadal pod opieką duszpasterską swojego byłego już proboszcza. 

Trwająca niemal dekadę droga wiernych wspólnoty narodowo-katolickiej Ziemi Sandomierskiej ku pełnej jedności z Polskim Narodowym Kościołem Katolickim w USA i Kanadzie została przerwana. 
Jak potoczą się dalsze losy tej Wspólnoty Wiernych - czas pokaże...